2.1 Benim İstanbul’um
2.1.3. Sorular
Metni üç bölüme ayırın ve her birine başlık koyun.
- Aşağıdaki Doğru/ Yanlış sorularını cevaplayın.
- Yazar İstanbullu olmaktan utanıyor.
- İstanbullular değişimden şikayet ediyorlar.
- Teşvikiye Caddesinde artık ne tramvay ne de treloybüsler var.
- Yazar İstanbu’un değişmesini kabullenmiyor.
- İstanbul eskiye göre daha neşeli ve canlı.
- Aşağıdaki soruları cevaplayın.
- Bu yazının konusu nedir?
- İstanbul’da neler değişiyor?
- Yazarın İstanbul’da neleri gözlemliyor?
- Yazar gözlmelerini asıl neyi anlatmak için kullanıyor?
- Siz İstanbul’da bulundunuz mu? Yazarın İstanbul’un ruhu ile ilgili söylediklerine katılıyor musunuz? Açıklayın.
- Aşağıdaki soruları her paragrafa göre cevaplayın.
| İstanbul’da doğdum, elli üç yıldır burada yaşıyorum. New York’ta geçirdiğim üç yılın dışında başka hiçbir yerde yaşamadım. Benim için insanın diğer şehirleri, başka ülkeleri, evleri, hayatları, dünyaları kıyaslayacağı İstanbul’dan başka şehir, ülke, vatan, ev yoktur. Bazan yalnızca İstanbullu olduğum için, oranın yazarı olduğum için, kendimi talihli hissederim: Şehir binlerce yazara yüzlerce yıl yetecek kadar hikayeyle kaynaşır. Bazan da yalnızca İstanbullu olduğum için kendimi eksik ve yetersiz bulduğum olur.
|
- Yazar ne kadar süredir İstanbul’da yaşıyor?
- Yazar İstanbul dışında başka nerelerde yaşamış?
- Yazar’a göre İstanbul ne anlama gelir?
- Yazar bazan kendisini niçin şanslı hisseder?
Aşağıdaki Doğru/ Yanlış sorularını cevaplayın:
- Yazar New York’ta üç yıl yaşamış.
- Yazar İstanbullu olmaktan guru duyuyor.
- İstanbul’dan çok yazar çıkmıştır.
- Yazar eksik ve yetersizdir.
Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayın:
- Yazar aşağıdaki yerlerden hangisinde yaşamamış?
- İstanbul
- New York
- Başka ülke
- Hiçbir yer
- Yazar’a göre İstanbul nedir?
- Şehir
- Dünya
- Vatan
- Ev
| İstanbul adlı kitabımda Conrad, Nabokov ya da Naipaul gibi yazarlardan söz ettim. Onlar şehirler, ülkeler değiştirir, arkalarında kıtalar, medeniyetler bırakır, dünyaya başka dillerin pencerelerinden bakmayı becerirler. Ben ise, elli üç yıl sonra, hayata başladığım zaman ve üzerinde soyadım yazan apartmanda yaşıyorum. Akşamları aynı pencereden aynı caddeye bakıyorum. Caddenin ve yetmiş yıllık aynı çınar ağacının dalları arasından kıvrılarak gözden kaybolduğu yerde, elli yıldır hâlâ ıvır zıvır, sigara, her şey satan Alaaddin’in dükkanının ışıklarını görüyorum. Yaz akşamları, serin bir rüzgar esince aynı yere, aynı sokağa, hatta aynı binaya duyduğum bu bağlılık yüreğimde bir kırgınlık yaratıyor. Bir suçluluk duygusu, bir zamanlar düşüncesizce içtiğim sigaraların katranı gibi içimi zehirliyor. Bir pişmanlık değil, bir kabullenme belki; hayatın böyle bir şey olduğunu yaşadığım yerlere bakarak anlamak İstanbullulara özgü bir şey mi? Bir yandan her şeyin acımasızca, hiçbir kural tanımadan değiştiğini şehre bakıp kederle görmek, bir yandan da ellerinde sigara durmadan şikâyet eden ve sonunda şikâyet ettikleri şeyin ayrılmaz bir parçası olan çocukluğumun büyükleri gibi, hiçbir şeyin değişmediğini söylemek İstanbullu olmanın kaçınılmaz sonucu.
|
- Conrad, Nabokov ya da Naipaul ile yazar arasındaki fark nedir?
- Caddeye baktığında neler görüyor?
- Aynı yere, aynı sokağa, hatta aynı binaya hangi duygular ile bağlı?
- Yazar İstanbullu olmanın sonuçları neler?
Aşağıdaki Doğru/ Yanlış sorularını cevaplayın:
- Yazar hala sigara içiyor.
- Yazar çocukken büyükler sigara içerlerdi.
Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayın:
- Yazar aşağıdaki duygulardan hangilerinden söz etmiyor?
- Kırgınlık
- Suçluluk
- Güvensizlik
- Pişmanlık
- Paragrafın konusu nedir?
- İstanbul’un değişmesi
- İnsanların şikayet etmesi
- Yazarın pencereden bakması
- Suçluluk duygusu
| Çocukluğumun taşra görünümlü bir milyonluk yorgun İstanbul’u, yarım yüzyılda on milyonluk bir büyük şehre dönüştü. Hiç gitmediğim gazetelerde görmesem adlarını bile bilmeyeceğim uzak, tuhaf mahalleler var artık. Benim penceremden böyle uzak ve yabancı köylerin şehrime eklemlendiği zar zor anlaşılıyor. Çocukluğumun sokakları, o zamanlar rüyamda görsem inanmayacağım kadar kalabalık. Bazı insanların benim son yıllarını yaşadığını sandığım kaldırımlarda yeni bir hayat heyecanıyla dolandıklarını anlamak, bana “tarih” denen şeyin zalimliğini hissettiriyor.
|
- İstanbul ne kadar sürede kalabalık bir şehre dönüştü?
- Yazarın penceresinden zar zor anlaşılan nedir?
- Yazar yaşlandığını nasıl hissediyor?
- Yazar İstanbullu olmanın sonuçları neler?
Aşağıdaki Doğru/ Yanlış sorularını cevaplayın:
- Yazar çocukken İstanbul’un nüfusu bir milyondu.
- İstanbul taşra gibi görünüyor.
- İstanbul elli yıl içinde değişti.
- Yazar İstanbul’un tüm mahallelerinin adlarını bilmiyor.
- Yazar çocukken sokaklar kalabalıktı.
- Yazar bazı insanların zalim olduğunu düşünüyor.
| Çocukluğumda, penceremden bakınca çınar ve kuruyup kesilen bir ıhlamur ağacının dalları arasından gördüğüm Teşvikiye Caddesi’nden tramvaylar geçerdi. Bu caddenin parke taşlarının ve tramvay raylarının üzerini daha sonra asfaltla örttüler. Tramvay tellerinin sökülmesinden sekiz-on yıl sonra, İtalya’dan gelen ve arada bir boynuzlarından biri yola düşen troleybüsler için yeniden elektrik hatları çekildi. Sonra bir gün troleybüslerle birlikte onlar da gözden kayboldular. |
- Yazar çoccukken tramvayı nerden görebiliyordu?
- Ihlamur ağacına ne oldu?
- Caddedeki parke taşları ve tramvay raylarına ne oldu?
- Tramvay’dan sonra caddede hangi ulaşım aracı hizmet vermeye başladı?
Aşağıdaki Doğru/ Yanlış sorularını cevaplayın:
- Teşvikiye Caddesi’nden artık tramvay geçmiyor.
- Elektrik hatları tramvaylardan sonra yeniden çekildi.
| Bir şehirde benim gibi, ona bağlı kalarak, onu bir kader gibi benimseyerek yarım yüzyıl yaşamak, şehri insanın sokaklarındaki, dükkânları ve meydanlarındaki değişimleri insan kendi gövdesindeki yaralar, çıbanlar, yıpranmalar gibi, önce çocuksu bir telaş ve kederle ( çocukluğumun en önemli sinemaları kapandı, kitapçı, oyuncakçı dükkanları yok oldu) , daha sonra kendi gövdesinin şekil değiştirmesi gibi bir çeşit tevekkülle karşılıyor. Tıpkı bir arkadaş gibi benimsediğim, çoğu zaman bana kendi zenginliği ve derinliğinden çok, benim kendi hüznümü ve neşemi hatırlatan İstanbul’un ruhu anlatmam gereken asıl şey.
|
- Bu yazıyı yazdığı zaman Orhan Pamuk kaç yaşlarındadır?
- Yazar’ın çocukken gördüğü ama şimdi olamyan yerler nerelerdir?
- Yazar İstanbul’u nasıl benimsiyor?
- Yazar neyi anlatması gerektiğini düşünüyor?
Aşağıdaki Doğru/ Yanlış sorularını cevaplayın:
- Yazarın kendi gövdesindeki yaralar, çıbanlar vardır.
- İstanbul ona kendi zenginliği ve derinliğini hatırlatmıyor.
Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayın:
- Paragrafın konusu nedir?
- Yazarın hastalanması
- Oyuncakçı dükkanı
- İstanbul’un ruhu
- Yazarın neşesi
| Şehirlerin ruhu var mıdır? Varsa nedir bir şehrin ruhunu yapan şey? Büyüklüğü mü, kültürü, tarihi, sokaklarının ve yapılarının içimize işleyen hayali mi? Yoksa şehrin kalabalıklığı ya da boşluğu mu, sisli ya da sıcak olması mı? Ya da şehrin içinde gezinen bir nehrin, İstanbul’da olduğu gibi şehrin içine giren bir denizin varlığı mı? Nerede hissederiz bu ruhu? Şehre yüksek bir tepeden bakarken mi yoksa yeraltındaki bir geçitte şehrin uğultusunu ve kirli nemini genzimizle duyarken mi? Belki de bütün şehirle birlikte bir gece yatağımızda şehrin yıprattığı yorgun bir hayvan gibi kıpırdanırken, uykuyla uyanıklık arasında sis düdüklerini işitirken hissettiğimiz şeydir bu ruh. Bu ruhun da hep değiştiğine şehirlerin kimliklerini değiştirdiğine inanıyorum. Zenginleşen yeni İstanbul, çocukluğumda olduğu kadar hüzünlü bir şehir değil artık.
|
- Yazar sorularla neyin cevabını arıyor?
- Yazara göre şehrin ruhu nedir?
- Yazar neye inanıyor?
- Yazarın çocukluğundaki İstanbul ile bugünkü İstanbul’un farkı nedir?