2.2.4. Sözcükler

Salkım salkım tan yelleri estiğinde
Mavi patiskaları yırtan gemilerinle
Uzaktan seni düşünür düşünürüm
İstanbul

Bin bir direkli Haliç’inde akşamlar
Adalarında bahar Süleymaniye’nde güneş
Ey sen ne güzelsin kavgamızın şehri
İstanbul

Boşuna çekilmedi bunca acılar
Büyük ve sakin Süleymaniye’nle bekle
Parklarınla, köprülerinle, meydanlarınla
Bekle bizi İstanbul

Tophane’nin karanlık sokaklarında
Koyun koyuna yatan çocuklarınla bekle
Bekle zafer şarkılarıyla geçişimizi
İstanbul

Haramilerin saltanatını yıkacağız
Bekle o günler gelsin gelsin İstanbul
Sen bize layıksın biz de sana İstanbul
İstanbul

Boşuna çekilmedi bunca acılar
Büyük ve sakin Süleymaniye’nle bekle
Parklarınla köprülerinle meydanlarınla
Bekle bizi İstanbul

1.     Yukarıdaki parçada doğa ile ilgili olan sözcükleri yazın.

2.     Yukarıdaki parçada şehir ile ilgili olan sözcükleri yazın.

Bunca sözcüğü bu kadar (çok) anlamındadır. Sözcüğü bir cümlede kullanın.  Onca sözcüğü hangi anlama gelir, yazın. Sözcüğü bir cümlede kullanın.

3.     El ele yürümek iki kişinin ellerini tutarak yürümesi anlamındadır. Sözcük grubu –isim isim-e fiil şeklinde yapılmıştır. Bu yapıya parallel olan sözcük grubunu bulup anlamını açıklayın.

4.     Acı çekmek sözcüğü çok üzülmek anlamındadır. Bu sözcüğü bir cümlede kullanın.

5.     Aşağıdaki sözcükleri uygun boşluklaa yazın:

boşuna, sakin, zafer, acı

·      Rüzgar esmiyor,  böyle ………. havaları seviyorum.

·      Bu ….. haber beni oldukça üzdü.

·      Savaştan sonra büyük bir ………..kazandık.

·      Bu gün alışverişe gittim ama hiçbir şey almadan geldim, ……… gitmişim.

Mevsim rüzgarları ne zaman eserse
O zaman hatırlarım
Çocukluk rüyalarım …
Şeytan uçurtmalarım…

Öper beni annem yanaklarımdan
Güzel bir rüyada
Sanki sevdiklerim hayat-ta-lar-ken hala

Akşama doğru  az-alırsa yağmur
Kız kulesi  ve adalar
Ah burda olsan çok güzel hala
İstanbul’da sonbahar

Her zaman kolay değil
Sevmeden  sevişmek ,
Tanımak bir vücudu  yavaşça öğrenmek ,
Alışmak ve kaybetmek,

İstanbul bugün yorgun
Üzgün ve yaşlanmış
Biraz kilo almış
Ağlamış yine, rimelleri  akıyor

Akşama doğru azalırsa yağmur
Kız kulesi ve adalar
Ah burda olsan çok güzel hala
İstanbul’da sonbahar

1.     Yukarıdaki şarkıda çoğal- : çok ol- sözcüklerinin zıt anlamlısı olan sözcük hangisidir?

a.     Ağla-

b.    Alış-

c.     Kaybet-

d.    Azal-

2.     Yukarıdaki şarkıda unutmamak sözcüğünün zıt anlamlısı hangi sözcüktür?

A.   kolay  (olma-) değil

B.    hatırla -rım

C.   tanı-rım

D.   ak-ıyor

3.      Yukarıda genç olmamak szöcüğü ile aynı anlama gelen sözcük hangisidir?

a.     Kilo al-

b.    Yorgun ol-

c.     Sev-

d.    Yaşlan-

4.     Yanaklarından öpmek sözcükleri Türk kiltüründe hangi durumlarda kullanılır?

a.     Çok iyi tanıdğınız  biri ile karşılaştığınızda

b.    Çok iyi tanıdığınız birinden ayrılırken

c.     Biri ile ilk tanıştığınız zaman

5.     Akşama doğru ifadesi aşağıdakilerden hangi anlamdadır?

a.     Akşam

b.    Akşamdan sonra

c.     Akşamdan önce

d.    Öğleden sonra

6.     Siz de sabah, öğle, gece  sözcüklerini –e-a doğru edatları ile kullantak cümleler yazın.

7.     Yavaşça yavaş olarak anlamındaır. Aşağıdaki sözcüklerle aynı eki (-ce-ca-çe-ça) kullanarak yeni kelimeler yapın ve cümlede kullanın:

Hafif:

Gizli:

Kaba:

Bu sabah yağmur var İstanbul’da/
Gözlerim dolu dolu oluyor /bilinmez niye /
Anne sözü dinler gibi  masum /
Ağladım bu sabah/
Günler dayanılmaz  oldu
Senden uzak olunca /
Martılar  mahzun oldu  /onlar bile ağladılar /
Şarkılarda düşünmek seni bana getirmez ki /
Seni bana getirmez ki/

a. ağladım

b. dayanılmaz oldu

c. mahzun oldu

d. gözlerim dolu dolu oldu

2. Anne sözü dinlemek aşağıdakilerden hangi anlamdadır?

a. Anne hikaye anlatır çocuk dinler

b. Anne telefonda konuşur çocuk dinler

c. Annenin söylediklerini çocuk yapar

d. Çocuk anneye itiraz eder.

1.              Yukarıda götürmek sözcüğünün zıt anlamlısı olan sözcük hangisidir?

a.     Düşün-

b.    Getir-

c.     Bilin-

d.    Dayanılmaz ol-

2.               Yukarıdaki niye sözcüğü yerine aşağıdakilerden hangisi kullanılabilir?

a.     Neye

b.    Niçin

c.     Kime

d.    Nereye

Bir zamanlar bende çocuktum/
Cebimde misketlerim  topacım  vardı /
Komşu teyze ekmeğe  salça  sürer ,
Annem de arada camdan bakardı/

Artık kafam tıklım tıklım kalabalık
Masamdaki kül tablası   kadar/
Önümde peynir, rakı, balık/
Yani efkar…/

Ah bu akşam İstanbul gibiyim halim yok ölmeye
Ah bu akşam İstanbul gibiyim doyamam sevmeye
Ah bu akşam İstanbul gibiyim gelemem bekleme
Ah bu akşam İstanbul gibiyim dönemem geçmişe

Bir zamanlar ben de çocuktum/
Sonra birden büyüdüm /başım göğe erdi /
Bugün aşk var yarın düş öbür gün iş /derken
Cebimde birikti dünyanın derdi
Kaynak: http://www.sozmuzik.gen.tr/e/ezginin-gunlugu/istanbul-gibi/

a.     Artık

b.    arada

c.     tıklım tıklım

d.    kafam

Doğru sözcük ile cümle kurun.

2.     Sonra birden büyüdüm cümlesindeki birden sözcüğü yerine aşağıdakilerden hangisi getirileemz?

a.     Bir günde

b.     Hızlı

c.     Aniden

d.     Çabuk

3.     Yukarıda çocukların oynadıkları hangi oyuncaklardan söz ediliyor?

a.     Kül tablası

b.    Misket

c.     Salça

d.    Topaç

4.     Düş sözcüğü yerine aşağıdaki sözcüklerden hangisi kullanılabilir?

a.     Hayal

b.    Rüya

c.     Hatıra

d.    Düşünce

5.     Öbür gün yerine aşağıdakilerden hangisi kullanılabilir?

a.     Bir sonra

b.    Yarından sonra

c.     Dün

d.    Dünden önce

6.     Aşağıdaki sözcükleri anlamları ile eşleyin:

a.      Sevmeye doy-

b.    Halim yok

c.     Geçmişe dön-

d.    Büyü-

§  Enerjim kalma-

§  Çocukluktan çık-

§  Eski günleri hatırla-

§  Çok daha sevmek iste-

Beyoğlu’nda gezersin/ gözlerini süzersin/
Sevdiceğim yavrucağım niçin niçin beni üzersin?/
Mavi gözlük takarsın/ çok canları yakarsın/
Sevdiceğim yavrucağım niçin niçin beni üzersin?/
Gel gel gel bana gel bana gel
Gel gel yanıma yanıma gel

2.      Can yakmak aşağıdakilerden hangi anlamda kullanılmıştır?

a.     Yemek yapmak

b.     Ateşi başlatmak

c.     Birini üz-

d.    Yangın çıkar-